پیرامون مراقبت از پوست ، آیا تا به حال به نقش و اهمیت رنگها در چهره اشخاص و اهمیت و تأثیر آن در زندگی خود اندیشیدهاید؟ به تأثیر آن بر روی حیات و حتی رفتارهای ما توجه داشته اید؟
دقت نمودهاید که از روی رنگهای مورد علاقه دیگران میتوانید به علایق و نوع نگرش آنها به زندگی پی ببرید.
رنگها در حقیقت روح سخنگوی ما انسانها میباشند. که کاملاً نوع روحیات ما را بیان میکند. هر شخصی میتواند با وارد نمودن روشی جدید و نو در زندگی خود پا به یک زندگی تازه گذارده. و از چهره و پوست شروع کرده تغییری چشم نواز و زیبا در وجود خود و دیگران ایجاد نماید.
مراقبت از پوست
برای هر فرد لازم است مختصری آشنایی با پوست داشته باشد تا بتواند از آن به خوبی مراقبت از پوست را انجام دهد. پوست در زیبایی هر فرد نقش مهمی را ایفا میکند. برای حفطظ پوست باید در سلامت آن کوشا باشیم.
پوست یکی از بزرگترین اعضای بدن است. که بعد از بافت استخوانی سنگین ترین عضو بدن بوده و مثل ذرهای قسمت خارجی را پوشش میدهد. که مو، ناخن، غدد عرق و غدد چربی ضمائم پوست میباشند.
فیزیولوژی پوست
قبل از شروع به بحث کلی در خصوص مراقبت از پوست لازم است مختصری درباره ساختمان پوست صحبت کنیم.
پوست: پوست بیرونیترین پوشش بدن انسان و مهمترین عامل محافظت کننده اعضای داخلی بدن در برابر عوامل و محرکهای خارجی است.
سلول: میدانیم که تمام اعضای بدن موجودات زنده از ذرات ریزی به نام سلول به وجود آمده است. پوست بدن نیز از اجتماع تعداد زیادی واحدهای زنده ساخته شده که آن را سلول مینامند.
بافت: به مجموعه سلولهایی که برای انجام کار حیاتی معینی، دارای شکل و ساختمان مشخصی باشند را بافت گویند.
پوست بدن از سه لایه تشکیل شده:
- اپیدرم (قسمت بیرونی)
- مزودرم (قسمت میانی)
- آندودرم یا هیپودرم (قسمت زیرین)
۱- اپیدرم: سطحی ترین لایه پوست است سلولهای این طبقه تقریباً هر چه به سطح بدن نزدیک شود مرده هستند در روی این قسمت سوراخهای بسیار زیادی وجود دارد که در بدن اعمال مهمی را انجام میدهد. عرق و چربی بدن بیشتر از این سوراخها ترشح میشود. در قسمت زیرین لایه اپیدرم سلولهای لانگرهانسی که ایمنی پوست را عهده دار هستند و ملانینها که همیشه در حال ساخت و ساز میباشند قرار دارد.
اپیدرم خود از پنج طبقه تشکیل شده که عبارتند از:
۱- طبقه شاخی ۲- درخشندگی ۳- دانه دانه ۴- تیغی ۵- طبقه مولد
۲- مزدرم (درم): سلولهای این طبقه نیمه زنده هستند و قابلیت کششی دارند این قسمت مهمترین قسمت پوست است زیرا در این قسمت غدههای چربی و عرق تا مویرگها و رشتههای عصبی قرار دارد در این قسمت رشتههای کلاژن و الاستین با داشتن ساختمانی محکم به پوست استحکام میدهد در صورت کم شدن این پروتئینها پوست دچار شل شدن و چروک و افتادگی میگردد.
وظایف درم در مراقبت از پوست
۱- آب پوست در این قسمت ذخیره میشود.
۲- خاصیت ارتجاعی دارد.
۳- به پوست استحکام میبخشد.
۳- آندودرم (هیپودرم): قسمت زیرین پوست است و پوست را به بافتهای ماهیچه ای متصل میکند. سلولهای این طبقه زنده هستند در این قسمت ریشه مو و سلولهای چربی قرار دارد. که چربی ذخیره شده باعث شادابی و طراوت آن میشود.
پوست انسان از نظر ظاهری به پنج دسته تقسیم میشود.
برای مراقبت از پوست باید بدانیم که پوست از نظر ظاهری شامل 5 دسته زیر می باشد:
۱- پوست بسیار سفید: هنگامی که در معرض نور قرار بگیرد فقط میسوزد و برنزه نمیشود.
۲- پوست سفید: در معرض آفتاب مختصری برنزه میشود.
۳- پوست سفید متوسط: گاهی دچار آفتاب سوختگی میشود، ولی همیشه برنزه میشود.
۴- پوست سبزه: به ندرت آفتاب سوختگی پیدا میکند و همیشه برنزه میشود.
۵- سیاه پوستان: هیچ وقت دچار آفتاب سوختگی نمیشود.
هر چه پوست سفیدتر سوختگی بیشتر و برنزه شدن کمتر. اختلاف رنگهای پوست را عاملی به نام ملانینها یا ملانومها تشکیل میدهند.
بدین معنا که میزان ملانین و تراکم آن میتواند تعیین کننده رنگ پوست باشد همچنین عواملی از نظر رژیم غذایی، در معرض نور بودن، در فصلهای سال، جنس، پیری و جوانی و …. در رنگ پوست تأثیرگذار هستند.
تکثیر بیش از حد ملانین سبب کک و مک و کمبود آن ایجاد لک و پیس (لکههای سفید رنگ) یا پیسی میکند.
برای مراقبت از پوست باید نکاتی را در نظر داشت
۱- زیان آفتاب: نور خورشید برای تأمین بعضی ویتامینها برای بدن لازم است اما شعاع درخشان و سوزان آفتاب به هیچ وجه موافق بهداشت و زیبایی نیست خصوصاً پوست صورت که لکه هایی روی بینی و اطراف صورت می اندازد و روش مناسبی برای مراقبت از پوست نیست.
۲- خشکی پوست: بزرگترین دشمن پوست همان آفتابزدگی که باید حتماً پوست چرب شود و در برابر گرما و سرما و بادهای شدید پوست خشک میشود و حتی شستن پوست با صابون و بعد از حمام حتماً پوست را چرب نگه داریم.
۳- تنفس پوست: پوست دارای منافذ ریزی است که به وسیله آن منافذ پوست تغذیه و تنفس میکند. پوست صورت را در روز دو بار شسته و در شب حتماً آرایش از روی پوست پاک شود با شیر پاککن یا آب و صابون و بعد از خشک کردن از یک کرم مغذی یا مرطوب کننده کمی ماساژ دهید.
۴- پژمردگی پوست: پوست صورت نقش مؤثری در جوانی و پیری هر فرد دارد پوستهای لطیف، شاداب و با طراوت چهره را جوانتر و پوستهای خشک و چین و چروکدار قیافه را پهن به نظر میآورد.
پوست چروکدار به مرور زمان بر اثر از دست دادن رطوبت طبیعی شادابی خود را از دست میدهد. از سن ۳۵ سال به بالا اگر پوست پژمرده و با چین و چروک ظاهر شد حتماً به مراکز زیبایی (پزشکان) مراجعه میشود تا مراقبت از پوست را آسان نماید.
۵- تغذیه و نقش ویتامینها روی پوست: مهمترین عامل در سلامتیروح و جسم هر شخصی تغذیه صحیح است تغذیه مناسب و استفاده از میوه و سبزیجات تازه ضامن سلامتی هر فرد است چون بیشتر ناراحتیهای پوستی ناشی از کمبود ویتامینهای A برای تقویت و سلامت پوست مفید است.
کمبود ویتامین B2 در بدن باعث ایجاد ترکهایی روی لب میگردد.
کمبود ویتامین B6 در بدن باعث ریزش مو و ناراحتیهای پوستی میشود.
کمبود ویتامین E از چین و چروک و شل شدن عضلات پوست جلوگیری میکند.
کلسیم سبب تقویت پوست و استحکام استخوانها میشود.
۶- کم آبی پوست: یکی از عواملی است که باعث پیری زودرس میشود. رطوبت پوست حائز اهمیت است چون آب موجود در سلولهای پوست باعث شادابی و طراوات میشود. و از سال ۳۵ سالگی به بعد رطوبت پوست کم میشود و بیشتر احتیاج به مراقبت دارد که باید به وسیله آبرسانها و کرمهای مغذی و رطوبت کنندهها رسیدگی شود.
برای مراقبت از پوست ، چگونه نوع پوست را تشخیص بدهیم؟
پوست نرمال (معمولی)
- دانههای سیاه روی این پوست وجود ندارد.
- مقاومت کافی در مقابل عوامل خارجی دارد.
- نرم و صاف و خوش رنگ است.
- سوراخهای روی پوست کاملاً ریز است.
- حساس نیست و پوسته پوسته نمیشود.
- احتیاج به کرم مرطوب کننده دارد (در پوست نرمال کرم مرطوب کننده ضروری است)
پوست خشک:
- سوراخهای روی پوست ریز و غالباً نامرئی است به همین دلیل باعث کم آبی و رطوبت و چربی شکننده و خشکی میشود. عوامل خارجی مانند باد، آفتاب، گرد و غبار و تابش نور باعث خشکتر شدن آن میشود. در زمستان پوست خشکتر شده و باعث خارش و پوسته پوسته و زبر میشود این پوستبه ندرت جوش میزند، این نوع پوست نازک و شکننده است و لطافت و نرمی پوست نرمال را ندارد.
پوست چرب:
- سوراخهای روی پوست درشت است و ترشحات غدد چربی زیاد، غالباً سطح پوست یا بعضی ازقسمتها پوشیده از نقطههای سیاه است. هنگام بیدار شدن از خواب براق و چرب و معمولاً پوست و گاهی زرد میباشد. این پوست نیاز به شستشوی زیاد و لایه برادر و ماسک تمیز کننده جهت بهبود آن دارد.
پوست مختلط:
نقاط مختلف پوست متفاوت است به طور مثال در قسمت تی T صورت، مثل پیشانی چرب، روی بینی تا زیر لب چرب است در این قسمتها غدد چربی بیشتر است و قسمتهای دیگر صورت خشک است. پوت شاید مختلط ویژگی پوست خشک و چرب را در هم دارد.
پوست حساس:
- این پوست به دلیل چربی کم و خشکی پوست حساس و شکننده میشود و احتیاج به مراقبت زیاد دارد در این پوست باید از محصولات آلرژیزا، و لوازم آرایشی و بعضی از داروها که واکنش این نوع پوست را افزایش میدهد و دچار سوزش و پوسته پوسته یا خارش میکند خودداری کرد.
اهمیت گردش خون در مراقبت از پوست
برای این که گردش خون در پوست به خوبی انجانم بگیرد و سلولهای پوست شاداب و جوانتر بماند و از این طریق به مراقبت از پوست خود بپردازیم، بعد از پاک کردن چهره ضربههایی ملایم به پوست بزنیم تا جریان خون سریع شود کرم تقویت کننده در حفظ جوانی پوست بسیار مؤثر و مفید است و از ۱۸ سالگی میتوان هر شب کمی کرم تقویت کننده برای صورت مصرف کرد.
بخور نیز برای طراوت ساختن پوست مؤثر است هفته ای دو بار پوست را با آب و گلاب بخور دهید بعد ازمکث کوتاه خشک کرده از ماسک نسبت به نوع پوست استفاده کرده به مدت ۱۰ دقیقه روی صورت گذاشته در زمان ماسک از صحبت کردن و خندیدن جداً پرهیز کنید. بعد از شستشو آب صورت را گرفته با کرم مقوی نوع پوست صورت را چرب کنید (مرطوب کننده) و شادابی و نشاط را حس کنید.
نویسنده مقاله مراقبت از پوست : فاطمه اسمعیلی
مقاله پیشنهادی برای این مورد: نحوه پاکسازی پوست چرب